Yüzeysel Temel Zemininin Donatılar İle Güçlendirilmesi

Dr. Elif ÇİÇEK / Prof. Dr. Temel YETİMOĞLU
Atatürk Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Özet: Gevşek ve yumuşak zeminler üzerine inşaa edilen yapılarda zeminin taşıma kapasitesinin düşük olması nedeniyle izin verilenden büyük oturmalar ve hatta göçme durumu gözlenebilmektedir. Bu durumda zemin iyileştirme yöntemlerinden yararlanılmaktadır. Donatı kullanarak zeminin iyileştirilmesi yöntemi hızlı, kolay ve ekonomik çözümler sunabilmektedir. Donatılı zemin donatısız zemine nispeten daha fazla yük taşıyabilmektedir. Otuz yılı aşkın bir süredir birçok araştırmacı tarafından donatılı zemin yataklarının temel zeminini olarak davranışı incelenmektedir.

Donatının temel zemininin taşıma gücüne etkisinin incelendiği ilk araştırmalarda donatı malzemesi olarak; metal şeritler, aliminyum şeritler ile doğal lif gibi farklı malzemeler kullanılmıştır. Daha sonraki çalışmalarda ise geosentetik malzemelerin etkisi incelenmiş ve uygulamada daha çok bu ürünler kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde temel zemininin geosentetik malzeme ile dolatılandırılarak güçlendirilmesi, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla yaygınlaşmıştır. Geosentetik malzemeler farklı çeşitlere sahiptir. Bunlardan zemin güçlendirmesi için genellikle geogrid ve geotekstil ürünler tercih edilmektedir.

Aşağıdaki bölümlerde yapı inşaasında kullanılan yüzeysel temeller hakkında özet halinde bilgi verilecektir. Daha sonra ise literatürde yayınlanmış donatılı zeminlere oturan yüzeysel temellerin taşıma gücünün araştırıldığı bazı çalışmalara değinilmiştir. Konuyla ilgili değişik araştırmacılar tarafından yapılan deneysel ve teorik araştırmalar kısaca özetlenmeye çalışılmıştır.

Makalenin tamamına Yapı Dünyası Dergisi 2011 Sayı: 185 den ulaşabilirsiniz.