Avrasya Tüneli Projesi ve A86 Batı Tüneli İncelemesi

Avrasya Tüneli Projesi ve A86 Batı Tüneli İncelemesi

A. İrfan ÜNAL, Karayolları Genel Müdürlüğü Tüneller Şubesi Müdürlüğü, Şube Müdür Yardımcısı
Cemile KAYA, Karayolları Genel Müdürlüğü Tüneller Şubesi Müdürlüğü, Elk.-Elektro. Sist. Müh.
İlhan Koray GEZER, Karayolları Genel Müdürlüğü Tüneller Şubesi Müdürlüğü, Mekanik Sistemler Müh., İnş. Y. Müh.

Özet: Karayolu tünelleri; aşılması güç dağlık alanların geçilmesinde ve güzergâhın kısalması ile birlikte konfor, güvenlik ve çevresel koruma tedbirleri düşünüldüğünde ulaşım sektörü açısından çok büyük önem taşımaktadır. Türkiye’de son 20 yılda yeni yapım teknolojileri ve yeni tünel delme makineleri ile birlikte tünel yapımı çok hızlı bir artış göstermiştir. Artan tünel sayıları ile birlikte gerek tünel yapımı, gerekse tünel güvenliği büyük önem kazanmıştır. Yeni yapım teknolojileri ve ekipmanları ile birlikte farklı mimarilere sahip tüneller de inşa edilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada farklı tasarımlara sahip A86 Batı Tüneli ve İstanbul Boğazı Karayolu Geçiş Projesi yani Avrasya Tüneli Projesi incelenmiş, teknik özellikleri belirtilerek görüş ve öneriler sunulmuştur.

Giriş: Türkiye’deki tünellerin yapımı 1950’li yıllarda başlamış ancak; ülkemizde yapılan ilk tüneller mesafeyi kısaltıp ulaşımı kolaylaştırmak için değil daha çok doğal afetlerden (çığ, heyelan vb.) korunmak amaçlı kısa tülde inşa edilmiştir.

Türkiye’de 1980’lerin sonlarında otoyolların yapımına hız verilmesiyle; tünel yapımında yeni ekipmanlar ve Yeni Avusturya Tünel Metodu (NATM) gibi yapım teknolojileri ile tanışılmıştır. Otoyollarda çift tüplü tünellerin yapımı 1990’ların başlarında hızlı bir şekilde başlamış; son yıllarda otoyol tünellerinden elde edilen yapım teknikleri ve özellikle de elektromekanik sistemlerle ilgili bilgi birikimi ve tecrübe devlet ve il yollarına da aktarılmıştır.

Türkiye’de karayolu tünel yapımındaki artış ve gelişmeler, yeni teknolojileri kullanma, güvenlik, konfor ve işletme avantajı sağlayan farklı tasarımlı tünel inşası ihtiyacını doğurmuştur. Karayolları Genel Müdürlüğü’nde Tünellerin yapımı ile ilgili olarak 28045 sayı ve 05/09/2011 tarihli yönetmelikle Sanat Yapıları Dairesi Başkanlığına bağlı Tüneller Şubesi Müdürlüğü ihdas edilmiştir. Tüneller Şubesi Müdürlüğü gerek yurt içindeki gerekse yurt dışındaki teknolojik yenilikleri takip ederek, yapılacak tünellerde yeni tünel açma metotlarını uygulamayı, Ulusal ve Uluslararası Kongrelerde tünel yapımı ve güvenliği konularında katılımlarda bulunmayı ve yabancı uzmanlarla bilgi alışverişinde bulunarak tünellerdeki güvenlik kriterlerini devamlı güncel tutmayı hedeflemektedir.

Türkiye son 20 yılda en fazla tünel inşa edilen ülkelerden birisidir. Uzun tünellerin yapımında büyük avantaj sağlayan; yeni tünel açma ekipmanı olan TDM’in (Tünel Delme Makinesi), yapılması planlanan uzun tüldeki karayolu tünellerinde kullanılması düşünülmektedir. Ulaştırma Bakanlığı, 10. Ulaştırma Şurasında Tünellerle ilgili 2023’e kadar geçekleştirilmesi beklenen hedefler içerisinde Tünel yapımı ve güvenliği konularına da yer vermiştir. Hızla gelişen teknoloji ile birlikte tünel yapımı kolaylaşmakta, maliyet düşmekte ve buna paralel olarak tünel mimarilerinde de farklı uygulamalar ortaya çıkmaktadır.

Makalenin tamamına Yapı Dünyası Dergisi 2013 Sayı: 202-203 den ulaşabilirsiniz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir