Türkiye’de Geri Dönüşüm Asfalt Kaplamaların (RAP) Bağlayıcısız Temel Tabakalarında Kullanılabilirliği ve Şartname Gereksinimleri

Ayşegül Güneş SEFEROĞLU, Gümüşhane Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü
Mehmet Tevfik SEFEROĞLU, Karadeniz Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü
Muhammet Vefa AKPINAR, Karadeniz Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü

Özet: Kaynak israfını önlemenin yanısıra, hayat standartlarını yükseltme çabaları ve petrol fiyatlarındaki artışlar karşısında gelişmiş ülkeler, atıkların geri kazınılması ve tekrar kullanılması için yöntemler aramış ve geliştirmişlerdir. Ülkemizde yaygın olarak kullanılmayan fakat Avrupa’daki birçok ülkede ve Amerika’da sıkça kullanılan geri dönüşüm uygulamalarından biri de asfalt yol kaplamalarının geri dönüşümüdür. Ömrünü tamamlamış haldeki bozulmuş asfalt yol kaplamaları freze makineleri ile yol yüzeyinden belirli derinlikte kazınmasıyla elde edilen geri dönüşüm asfalt kaplama (RAP) malzemeleri daha sonra bazı işlemlerden geçerek yol tabakalarında tekrar kullanılabilmektedir. Türkiye’de RAP, sınırlı sayıda da olsa bitümlü temel tabakasında kullanılırken, yurtdışındaki pek çok ülkede yolun her tabakasında kullanılmaktadır (granüler temel, plentmix temel, alttemel). Fakat Karayolları Teknik Şartnamesinde yalnızca bitümlü temel tabakasında kullanımı ile ilgili kullanım oranının en fazla %25 olmasına dair yetersiz bir bilgi bulunmaktadır. Oysa şartnamenin özellikle geri dönüşümle ilgili daha fazla veri içermesi gerektiği aşikârdır. Ayrıca karayolu tabakaları için büyük öneme sahip olan suyun tabakalardan geçişi yani permeabilitesi hakkında da herhangi bir kıstas mevcut değildir. Geri dönüşümüm yalnızca bitümlü temel tabakası ile sınırlı kalmaması, literatürdeki çalışmalar ve uygulamalar incelendiğinde bağlayıcısız temel tabakalarında da kullanımının desteklenmesi ve şartnamede gerekli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Karayolları Teknik Şartnamesi, RAP, Permeabilite, Doğal Agrega, Bağlayıcısız Temel Tabakası

The Usability of Recycled Asphalt Pavements (RAP) In Unbound Base Course In Turkey And Specification Requirements
Abstract: In addition to avoiding waste of resources, developed countries have sought and developed ways to reclaim wastes and reuse, in an attempt to raise living standards and in the face of rising oil prices. One of the recycling applications that is not widely used in our country but is frequently used in many countries in Europe and in America is the recycling of asphalt road pavements. Recycled asphalt pavement (RAP) materials obtained by scraping the damaged road pavement with the milling machines and the road surface at a certain depth can be reused in road courses after some operations. In Turkey, RAP is used in bituminous base course in a limited number of cases, but in many countries abroad it is used in all layer of the road (granular base, plentmix base, subbase). However, there is insufficient information in the Technical Specifications of the Turkey Highways that only 25% of the usage rate related to its use in bituminous base layer is used. But, it is obvious that the specification should contain more data, especially about recycling. There is also no criterion for permeability, which has a major design for road layers. When the studies and applications in the literature are reviewed that recycling should not be confined to bituminous base layer, it is necessary to support the use of unbound base courses and to make necessary arrangements in specification.
Keywords: Technical Specfication of Highways, RAP, Permeability, Virgin Aggregate, Unbound Base Course