Türkiye’deki Bazı Akarsuların Taşıdıkları Sediment (Katı Madde) Miktarlarının Şen Yöntemi İle Analizi

Gökmen ÇERİBAŞI, Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü

Özet: Sediment, oluştuğu yerden çökeldiği yere kadar su ve rüzgâr tarafından taşınan maddeler olarak tanımlanmaktadır. Su yataklarındaki sediment hareketi, suda asılı halde ve tabanda sürüntü malzemesi olarak iki farklı şekilde taşınmaktadır. Bu çalışmada, askıda taşınan katı madde miktarı verilerine şen yöntemi uygulanmıştır. Çalışma için veriler Devlet Su İşleri’nin (DSİ) farklı iklim bölgele- rinde bulunan Akım Gözlem İstasyonlarının (AGİ) 1965 ve 2005 yılları arasındaki verilerine uygulanmıştır. Yapılan çalışma sonucunda Gediz, Meriç, Yeşilırmak, Dicle ve Ceyhan nehirlerinde genel olarak azalan yönde bir eğilim görülürken, Murat nehrinde ise genel olarak artan yönde bir eğilim söz konusudur. Bu sediment miktarındaki artamaya ve azalmaya neden olacak sebepler ve alınması gereken önlemler sonuçlar kısmında verilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Nehir, Gediz, Meriç, Yeşilırmak, Dicle, Sediment, Şen Yöntemi

Analysis of Sediment Transported by Some Streams in Turkey by Sen Method
Abstract: Sediment is defined as materials transported by water and wind until it collapses. Sediment movement in the water beds is carried in two different ways, as suspended in water and as swab material at the base. In this study, the amount of sediment carried in the hanging method was applied to the data. For the study, the data were applied to the data of the Current Observation Stations (AGI) between 1965 and 2005 in different climatic regions of the State Hydraulic Works (DSI). As a result of this study, there is decreasing trend in Gediz, Meric, Yesilirmak, Dicle and Ceyhan rivers in general, while there is a trend in the Murat River in general increasing trend. The reasons for the increase and decrease in the amount of sediment and the precautions to be taken are given in the results section.
Keywords: River, Gediz, Meric, Yesilirmak, Dicle, Sediment, Sen Methods

Makalenin tamamına Yapı Dünyası Dergisi 2017 Sayı: 258-259 den ulaşabilirsiniz.