Güvenirlik Konusu İle İlgili Temel Kavramlar
Prof. Dr. Ekrem MANİSALI, İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü
Bazı önemli foksiyonlar
Güvenirlik konusu ile ilgili olarak elde edilmiş datanın analizinde ilk kavram, birimin ömrü veya bozulma zamanıdır. Bu özellik, yani, ömür, önceden kestirilemeyen ve insan için o maddeye has random bir değişkendir. Sonuçta o maddeye ait olarak bu özelliği ifade eden bir “dağılım yoğunluğu fonksiyonu (pdf)” söz konusudur.
Zamana bağlı olarak ortaya çıkacak bozulma-kırılma datasıyla ilgili olarak bozulma yoğunluk fonksiyonu pdf i belirlemek için 2 yaklaşım vardır. İlki, ürünün hayat (ömür) grafiğini çizerek, bilinen Standard pdf lerden (üstel, normal, WeibullI, lognormal) hangisine uyduğunu inceleyerek birine uyduğunu kabül etmek. Veya, eğer eldeki data standart bir pdf dağılımına uygun görünmüyor ise, bu durumda parametrik olmayan bir yaklaşım söz konusudur. Bu durumda pdf yoğunluk fonksiyonu, datanın dağılım grafiğinden doğrudan belirlenebilir. Diğer bir ifadeyle, f(x) in tipi datanı oluşturduğu histogramın şeklinden elde edilir.
Her bir durumda, pdf bir kere bulununca, yapılacak iş kümülatif dağım fonksiyonu (cdf), nin veya toptan göçme-kırılma fonksiyonunun F(t) bulunmasıdır. Burada, hatırda tutulması gereken, belirli bir t zamanından önce (yapının emniyetle kullanılmaya devam edeceği zaman noktası) yapının yıklamayacağını tahmin edebilmek önemli olacaktır ki herhangi bir can ve mal kaybı olmadan emniyetle sistem kullanılabilsin. Diğer bir ifadeyle; F(t) = P(T ≤ t)
Basic Concepts Related to Reliability
Some important functions
The first concept in the analysis of the data obtained regarding the reliability issue is the life of the unit or the time of deterioration. This feature, that is, life, is an unpredictable and random variable unique to that substance for humans. As a result, there is a “dispersion density function (pdf)” that expresses this property for that substance.
There are two approaches to determine the distortion density function pdf in relation to the distortion-refraction data that will appear over time. First, by plotting the life (lifetime) graph of the product, examining which of the known Standard pdfs (exponential, normal, WeibullI, lognormal) it fits, and agreeing that it fits one. Or, if the available data does not seem suitable for a standard pdf distribution, then a non-parametric approach is in question. In this case, the pdf density function can be determined directly from the scatter plot of the data. In other words, the type of f(x) is derived from the shape of the histogram of which the data is formed.
In each case, once the pdf is found, the task is to find the cumulative distribution function (cdf), or the wholesale failure-fracture function F(t). Here, it will be important to be able to predict that the structure will not collapse before a certain time t (the point when the structure will continue to be used safely) so that the system can be used safely without any loss of life and property. In other words; F(t) = P(T ≤ t)
Makalenin tamamına Yapı Dünyası Dergisi 2007 Sayı: – dan ulaşabilirsiniz.
