Altyapı Hizmetlerinin Devamlılığı İçin: Çelik Lifler İle Üretilmiş Beton ve Betonarme Borular

Dr. Ali UĞURLU
DSİ Teknik Arş. ve Kal. Kont. Dai. Bşk.’lığı

Mehmet YERLİKAYA
BEKSA AŞ., Çelik Lif Teknik Müdürü

Özet: Son yıllarda beton teknolojisinin gelişmesi ile birlikte adına çelik lif denilen belirli özeliklere sahip liflerin betonda kullanılması ile birlikte betonun zayıf olan çekme, darbe dayanımı ve enerji tutabilme yeteneği olarak tanımlanan tokluk gibi özeliklerinde önemli artışlar kaydedilmiştir. Beton içerisine katılan lifler betonun yük altındaki davranışını ve dolayısıyla da kırılma mekaniğini değiştirerek sonuçta beton için sünek bir kırılma durumunu da beraberinde getirmiştir. Bilindiği üzere emniyet ve dayanım açısından iç çapı 800 mm’ nin üzerinde olan borular genelde betonarme donatılı olarak üretilirler. Daha küçük çaplı borular ise trafik yüklerinin veya kritik bölgelerin olduğu ve gevrek kırılmaların istenmediği yerlerde donatılırlar. Özellikle boru gibi daha çok dinamik etkilere maruz elemanlarda çelik lif yukarıda sayılan özelikleri nedeniyle teknik ve ekonomik nedenlerle çelik hasıra alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. Çelik liflerin beton boruda kullanılması ile birlikte aniden oluşan göçme – kırılma tehlikesi ortadan kaldırılarak aşırı yüklenme halinde bile betonun sünek davranışı neticesinde kontrollü bir kırılma sonucu boru uzunuca bir süre servis görme hizmetini sürdürebilmektedir. Bildiride bu konu teknik ve ekonomik olarak tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Beton, Boru, Çelik lif, Dayanım

For the Continuity of Infrastructure Services: Concrete and Reinforced Concrete Pipes Made with Steel Fibers

Abstract: In the recent years fullness of the concrete has enhanced with the developing steel fiber technology. Usage of steel fiber in concrete improves impact strength, tensile strength and energy holding capacity (toughness) abilities of the concrete significantly. Fibers mixed into concrete chances the behavior and the fracture mechanics of concrete under load; providing a ductile break in the concrete rather than brittle. Because of the safety and endurance reasons, pipes with bigger than 800mm diameters are produced by reinforced concrete. Pipes with smaller diameters are reinforced only at areas that are critical, that are exposed to traffic load where brittle cracks are undesired. Therefore, especially for components that are exposed to dynamic effects such as pipes, steel fiber is an alternative to steel matting both economically and technically. Usage of steel fibers in concrete eliminates the danger of sudden collapse-breaking. Even when the concrete is overloaded, it provides a controlled cracking by the ductile behavior of the concrete, so the pipes will continue to service for a long time. The document will discuss the issue on the technical and economical basis.

Keywords: Concrete, Pipe, Steel Fiber, Strength