İstanbul-Üsküdar, Miskinler Tekkesi

Hayati BİNLER, Y. Mimar-Restorasyon Uzmanı

Giriş ve Çalışmanın Amacı
Bu yazımızda Türk Vakıf Medeniyetinin önemli kısımlarından biri olan ve “Sağlık” başlığı altında yer alan, cemiyetimizde fazlaca bilinmeyen veyahut yanlış bilinen bir konu olan Miskinler Tekkeleri, Üsküdar Miskinler Tekkesi temelinde gerek mimari ve gerekse içtimai yönden izah edilip, anlatılmaya çalışılacaktır.

Cüzzam hastalığının ilk kez ne zaman ortaya çıktığı kesin olarak belirlenemezken hastalığın teşhisi ile ilgili ilk yazılı kayıtların MÖ 600’lü yıllara ait olduğu belirtiliyor. Cüzzam hastalığının, Hindistan’dan Avrupa’ya Büyük İskender’in ve Roma askerleri tarafından taşındığı öne sürülürken, salgın hastalığın Haçlı seferleri sırasında oldukça yaygın bir hal aldığı biliniyor. Hastalık yaygınlaşmaya başladıkça cüzzamlılar adeta lanetlenmiş kimseler olarak kabul edilip toplumdan dışlanmışlar. Tedavisinin bilinmediği dönemlerde cüzzamlılar yerleşim birimlerinden uzak yerlere hatta özel adalara sürülerek, buralarda kendi kaderlerine terk edilmiş.

Batı dünyasında durum böyle iken ilerleyen satırlarda çok geniş anlatılacağı üzere, ecdadımız cüzzamlılara büyük bir nezaket içerisinde davranmış, onların hastalıklarını unutmaları, mutlu bir hayat sürmeleri için özel yerler yapmıştır. Hastaların insanlık şeref ve haysiyetiyle kesinlikle oynanmamıştır. Ayrıca bu vesileyle de bu hastalığın diğer insanlara bulaşması önlenmiştir.