Balıkesir İlinde Seçilen Güzergahta Yol Üstyapısı Bozulmalarının Belirlenmesi ve Bakım

Ayşe TURABİ, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü

Özet: Yollar trafik yükleri ve iklim koşulları nedeniyle zamanla bozulurlar. Bu bozulmalar, başlangıçta çok yavaş olduğundan yolun seviyesini koruyabilmek için sadece periyodik bakım yeterlidir. Ancak zamanında bakım ve iyileştirme yapılmazsa, bozulmalar artarak pahalı bakım ve iyileştirme seçeneklerine gereksinim gösterirler.

Üstyapı bozulmalarında, öncelikle bozulma nedenlerinin araştırılması gerekir. Bunun içinde iyi bir değerlendirme çalışması yapılarak, yol ağının durumu ve yol bozulmalarının derecesi belirlenmelidir. Bozulmaya neden olan etkenler belirlenerek yapılacak bakım ve onarım çalışmaları sayesinde, ileride tekrarlanabilecek olan bozulmalar da önlenmiş olacaktır. Bu nedenle bozulmaya başlamış yollarda zamanında yapılmış bakım programları, en ekonomik çözüm olacaktır.

Bir yol ağının mevcut durumunu ortaya koyup, buna uygulanacak bakım stratejilerinin belirlenmesi Üstyapı Bakım-Onarım Yönetim Sistemi (ÜYS) ile sağlanmaktadır. Bu sistem yolların iyileştirilmesi için mevcut sınırlı bütçeyi daha iyi kullanmak bakımından önemli olmaktadır. Şehir içi yollar, oto yollar ve hava meydanları gibi birçok alanda kurulabilecek yönetim sistemi üstyapıların yönetiminde faydalar sağlamaktadır.

Çalışmada günümüz taşıt trafiğindeki sürekli artışlar ve sınırlı kaynaklar nedeni ile yol bozulmalarında kaynakların daha verimli biçimde kullanılmasını sağlamak için Üst Yapı Yönetim Sistemini uygulanması gerekliği üzerinde durulmuştur. Yol üstyapısı bozulmalarının örneklenmesi için Balıkesir kent içi seçilen güzergahında (Vasıf Çınar Caddesi, Hürriyet Sokak, Dereboyu Sokak, Ata Sokak, Stadyum Caddesi) arazi çalışmaları yapılarak, güzergahtaki üstyapı bozulmaları gözlem ile fotoğraflanarak tespit edilmiştir. Güzergahta oturmalar, çatlaklar, çukurlar, sökülme, soyulma şeklinde bozulmalar belirlenmiştir. Bu bozulmalara çözüm önerileri Karayolları Esnek Üstyapılar Projelendirme Rehberi dikkate alınarak açıklanmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yol Üstyapısı, Bozulmalar, Üstyapı Yönetim Sistemi