Tiyatro Yapılarının Gelişim Süreci – 1
Yrd. Doç. Dr. Mustafa KAVRAZ, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü
Özet: Günümüz salonlarının akustik tasarımında iki genel yaklaşım büyük önem taşımaktadır. Birincisi; salonun hacim, boyutsal oran, malzeme ve form seçiminin mekanın fonksiyonel amacına uygun olarak yapılması ve bunun sonucunda sesin mekan içerisinde tüm dinleyiciler tarafından mekanın kullanım amacına uygun olarak algılanabilmesinin sağlanması, İkincisi ise; mekanın içinde yer alan tesisat, mekanik, elektrik ve elektronik cihazlar, v.b aletlerin oluşturduğu gürültü ile dış ortamdan gelen her türlü gürültünün mekan içerisine girmeden yapı elemanlarında alınacak önlemler ile standart düzeyin altına indirilmesinin sağlanmasıdır.
Özellikle doğal akustikli salonlarda sesin mekan içerisinde, tüm seyirci alanına yansıtıcı yüzeylerden düzgün bir biçimde dağılmasının sağlanabilmesi için gerekli olan tasarım yaklaşımı Antik Yunan’dan günümüze tiyatrolardaki gelişimlerle açıklanabilir. Düz bir araziye yerleşen seyircilerin görebileceği yüksekliğe kaldırılan sahne düzeninden, seyirci alanının eğimli bir araziye yerleştirilmesi sürecine geçen ve sesin tüm seyirci alanına daha olumlu bir şekilde yayılması için sahne üstüne yerleştirilen yansıtıcı elemanların yapıldığı dönemi izleyen süreç, özellikle Rönesans ve Barok dönemlerinde inşa edilen kapalı mekanlardaki tiyatro ve opera salonlarının zamanla gelişimiyle birlikte günümüz modern salonların tasarım sürecine zemin hazırlamıştır.
Makalenin tamamına Yapı Dünyası Dergisi 2010 Sayı: 175 dan ulaşabilirsiniz.
Makalenin 2. Bölümü Yapı Dünyası Dergisi Ekim 2010 Sayı 176 de yayınlanmıştır.